Afgelopen week startte ik functioneringsgesprekken met mijn teamleden. Ik gaf bij HR aan dat ze mij een beetje door de methode waarop zij dit doen heen moeten loodsen, maar de instructies blijven beperkt. Een ongemakkelijk gesprek volgt. Waar ik de nadruk leg op complimenten en een blik op de toekomst – waar wil jij heen, hoe kunnen wij jou daarbij helpen – leggen zij sterk de nadruk op het puntensysteem en de score. Zo krijgt iemand die in mijn ogen een unieke prestatie levert vergeleken met collega’s, een flinke uitbrander omdat hij niet op tijd op zijn werk komt. Dat hij om 6 uur vertrekt en de bussen hem pas om 9 uur in ons dorp brengen, doet er niet toe. Het punctueelste lid van de afdeling (en misschien wel het hele ziekenhuis) die altijd zijn rapporten tiptop in orde en stipt op tijd op de mat heeft liggen bij de projectdonoren, ontvangt een lage score op punctualiteit.

“Op kantoor lijkt de helft van de gesprekken te gaan over zogenoemde ‘allowances’, een extraatje bovenop je salaris”

Er is een aantal dingen in deze cultuur en in dit ziekenhuis die ik na twee jaar doorheb. Andere dingen helemaal niet, of wil ik niet gaan begrijpen. Zo lijkt een deel van het projectwerk in de preventieve zorg z’n charme bijna te verliezen omdat het altijd maar weer lijkt te gaan om geld. Als ik in het veld ben word ik blij van de moeders die moestuinen leren aanleggen, maar als ik in mijn kantoor zit lijkt de helft van de gesprekken te gaan over zogenoemde ‘allowances’, een extraatje bovenop je salaris. Een team dat niet op huisbezoek wil zonder lunch-allowance ‘want het is erg ver en we kunnen dus thuis geen lunch gaan eten’. Dorpsleden die zich afvragen waarom ze altijd maar naar voortgangsmeetings moeten komen zonder daarvoor wat te krijgen. 30 Community Health Workers die in dienst zijn van de overheid maar geen coronavoorlichting willen geven zonder daar een gebruikelijke 4000 malawiaanse kwacha (5 euro) projecttoelage voor te krijgen. Dat zij al een salaris krijgen om precies dat werk te doen, lijkt nooit onderwerp van gesprek te zijn. Ik heb hier al eerder over geschreven (want het is een groot onderdeel van mijn werk): een land vol met NGO’s heeft dit veroorzaakt. Wij dus. De gebruikelijke NGO (ik zal geen namen noemen) die waterpompen boort, betaalt maar liefst 5 euro aan elk dorpslid dat de startvergadering bijwoont en nogmaals dit bedrag als ze een tijdje later terugkomen om een onderhoudstraining te ontvangen. Betalen om een pomp te kunnen geven. In de gebieden waar deze organisaties werkzaam zijn, komen onze projecten die gericht zijn op lokaal initatief (zonder bonussen dus) maar slecht van de grond.

“Een feest is een feest, en Fanta is Fanta”

Op vrijdag neemt de projectleider van ons nutritieproject afscheid. Weer vraag ik me af wat de gebruiken zijn, maar daar kom ik niet echt achter. Later begijp ik waarom: mensen nemen niet vaak afscheid in Malawi. Een baan is een schaars goed en daar neem je alleen op eigen initiatief afstand van als er iets beters op de plank ligt. Voor deze collega was dat een studiebeurs voor een master. Ik besluit te gaan voor mijn variant van een kleine feestje: Fanta en snacks de office. Fanta is altijd goed. Ik vraag mijn teamleden om de mensen waarmee zij werkt uit te nodigen voor een klein feestje. De een na de ander laat het afweten en ik verlies bijna de moed. Maar 1,5 uur na afspraak staat het kantoor vol en wordt er druk gekletst en hard gelachen. De muziek gaat aan, de complimenten voor het ‘uitje’ zijn niet van de lucht en de jongedame die afscheid neemt glimt. Ik ben blij… want soms lijk ik het nooit te gaan begrijpen en blijft elke werkdag een nieuw avontuur, maar soms maakt dat niet uit. Een feest is een feest, en Fanta is Fanta.

Dit is de tweede blog van Anna. Benieuwd naar de andere blogs? Lees hier.

Anna Slingerland-Uittenbogaard werkt als Manager Programma’s bij Nkhoma Mission Hospital in Malawi. Ze is uitgezonden door de GZB samen met haar man, die aan de watervoorziening voor de omgeving werkt. Ze houdt van creatieve projectjes, mensen in haar huis, schrijft graag over hoe God haar sterkt en is een tikkeltje kritisch op ontwikkelingswerk. Je kunt haar dagelijkse verhalen lezen via haar instagram.